توسعه صنعت گاز در جهان مستلزم سیاست‌زدایی از تجارت انرژی است
جواد اوجی در نشست فوق‌العاده وزارتی ویژه برگزاری هفتمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در الجزایر گفت: براساس پیش‌بینی‌های گزارش چشم‌انداز مجمع کشورهای صادرکننده گاز تقاضای این سوخت پاک تا سال ۲۰۵۰ میلادی حدود ۳۶ درصد افزایش خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ سهم گاز طبیعی در ترکیب انرژی جهان از سهم زغال سنگ پیشی گیرد و تا سال ۲۰۴۰ به‌عنوان منبع اصلی انرژی جهان تبدیل شود، گاز طبیعی می‌تواند با جایگزینی سوخت‌های سنتی کیفیت هوا را بهبود بخشد و در کنار انرژی‌های تجدیدپذیر مسیری ممکن و مقرون به صرفه را برای انتقال انرژی مهیا کند.
وزیر نفت تصریح کرد: تحولات ژئوپلتیکی و منطقه‌ای که طی دو سال اخیر رخ داد نشان داده است که گاز طبیعی و تجارت بین‌المللی آن همچنان به‌عنوان عاملی حیاتی در امنیت انرژی جوامع بشری جهان به شمار می‌آید و با وجود گام‌های برداشته شده برای نیل به اهداف محیط ژئوپلتیکی و زیستی و آزادسازی بازارهای انرژی هر جایی که امنیت انرژی کشورها با مخاطره‌های جدی روبه‌رو می‌شود سیاستگذاری‌های انرژی به تامین امنیت انرژی کشورشان بر دیگر اهداف اولویت می‌یابد،ما همگی شاهد آن بودیم که اتحادیه اروپا که طی دهه‌های گذشته همواره پیشگام سیاست‌های آزادسازی انرژی بوده و مقررات‌زدایی بازارهای نفت و گاز تاکید داشته است زمانی که با بحران کمبود گاز روبه‌رو شد به اعمال سیاست‌های غیر بازاری مانند سقف قیمتی روی‌آورد و مانع از عملکرد کامل سازوکار بازار شد.
توسعه صنعت گاز در جهان و تحقق امنیت عرضه و تقاضای گاز طبیعی در بازارهای جهانی مستلزم صلح جهانی و سیاست‌زدایی از تجارت انرژی است. بر این اساس تنش‌های ژئوپلیتیکی و اعمال هرگونه تحریم یکجانبه یا چند جانبه در تعارض با اصول و موازین حقوق و امنیت انرژی جوامع با مخاطره روبه‌رو می‌کند، شایان یادآوردی است قربانیان به مخاطره انداختن امنیت انرژی مردم عادی و به‌ویژه کشورهای درحال توسعه هستند.
وزیر نفت ادامه داد: اینجانب تاکید دارم ارتقای جایگاه مجمع در بازارهای جهانی گاز و ایفای نقش موثرتر برای رشد و توسعه کشورهای درحال توسعه ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بر این اساس پیشنهاد می‌کنم همفکری‌ها و همکاری‌های جمعی اعضای مجمع در سطوح راهبردی مدیریتی و فنی ارتقا یابند. معتقدم که تبادل تجارب موفق میان کشورهای عضو در سطوح یاد شده در این میان اهمیتی بسزا دارد.
اوجی گفت: مطالعه پیش‌نویس بیانیه تهیه شده برای هفتمین نشست سران نیز حاکی از اتفاق نظر همه کشورهای عضو در جی‌ئی‌سی‌اف درباره نقش کلیدی و فزاینده گازطبیعی در تامین نیازهای انرژی توسعه پایدار و دوران گذار انرژی با تکیه بر ویژگی منحصر به فرد این حامل انرژی است، تاکید حق حاکمیت کشورهای عضو بر منابع گاز محکوم کردن تحریم یکجانبه و خارج از چارچوب سازمان ملل متحد، افزایش همکاری برای عرضه مدوام گاز به بازارهای جهانی، مشارکت در زمینه‌های فنی و فناورانه و افزایش مصرف گاز در بخش حمل‌ونقل از مهم‌ترین موارد مطرح شده در بیانه است که مورد توافق جمعی قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: اینجانب معتقدم پیام اصلی این بیانه نشان دادن مسئولیت مشترک ما برای ارتقا آینده پایدار و ایمن در بخش انرژی برای همه است. رویکرد ما به‌عنوان اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز که بیشترین ذخایر گازطبیعی را در اختیار داریم برای عرضه بیشتر گاز طبیعی به بازار جهانی رویکردی با جنبه‌های انسان دوستانه، عدالت‌محور، دوستدار محیط‌زیست و کمک به دسترسی همه جوامع به انرژی در جهان است،ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر اثبات شده گاز طبیعی جهان و یکی از بزرگ‌ترین دارندگان شبکه توزیع داخلی گاز طبیعی دنیا برای هرگونه همکاری در بخش‌های اکتشاف، حفاری، توسعه بهره‌برداری و توزیع گاز طبیعی آمادگی دارد. تحقق این امر مستلزم افزایش توان و مدیریت راهبردی و قابلیت‌های فنی مهندسی است که در این باره تشویق سرمایه‌گذاری‌های مشترک خارجی نقشی برجسته ایفا خواهند کرد. این راهبرد، راهبردی جمعی است و از طریق آن توان فناورانه کشورهای عضو مجمع در زنجیره توسعه صنعت گاز طبیعی تقویت خواهد شد.
اوجی اظهار کرد: از این رو من از همه کشورهای عضو جی‌ئی‌سی‌اف می‌خواهم که با اجماع برای تقویت همکاری و گفت‌وگوی بین‌المللی استقبال کنیم. علاوه بر این ما باید در برابر تاثیرات منفی تحریم‌های یکجانبه که نه‌تنها پیشرفت کشورهای تولیدکننده، بلکه برنامه جهانی محیط‌زیست را نیز مختل می‌کند، دفاع کنیم. این مسئولیت مشترک ما برای ارتقای یک آینده انرژی پایدار و ایمن برای همه است. همانطور که امروز در اینجا گردهم می‌آییم اجازه دهید با تعریف پروژه‌های مشترک و شراکت‌های راهبردی و استفاده از زیرساخت‌های ایجاد شده جی‌ئی‌سی‌اف گامی عملی برای دستیابی به اهداف مجمع برداریم.
تأمین گاز زمستان بدون قطعی یا افت فشار
وزیر نفت، ضمن بی‌سابقه خواندن سرمای زمستان امسال، این امر را زمینه‌ساز رشد بی‌سابقه مصرف انرژی توصیف کرد و گفت: باوجود این، هیچ کجای کشور قطعی و یا افت فشار گاز را شاهد نبودیم. جواد اوجی ضمن دعوت از مردم برای مصرف بهینه، افزود: در شهرها نزدیک ۹۸ درصد و روستاها نزدیک ۸۷ درصد گازرسانی شده است. از هموطنان تقاضا می‌کنیم دمای خانه‌ها را در ۱۸ تا ۲۲ درجه نگه دارند و سیستم گرمایشی اضافه را خاموش کنند. وزیر نفت وجود وضعیت قرمز در مازندران را تکذیب کرد و گفت: در مسیر از سرشاخه‌ها تا استان‌های شمالی شاهد افت فشار نبودیم. وی با بیان اینکه زمان تحویل دولت سیزدهم، تولید بنزین کشور، ۹۶ میلیون لیتر در روز بود، اظهار کرد: اکنون روزانه حدود ۱۱۴ میلیون لیتر بنزین تولید می‌شود. اوجی با اشاره به اینکه دولت قبل اعتقادی به پالایشگاه‌سازی نداشت اضافه کرد: همین باعث شد که در تأمین بنزین سر به سر باشیم یا ناترازی داشته باشیم.
۴ میلیارد دلار بنزین و گازوئیل در سال ۱۴۰۲ به کشور وارد شد ؛ هزینه میلیارد دلاری ناترازی
طبق آمار وزارت نفت، به دلیل ناترازی سوخت و مصرف بی‌رویه، ایران در سال جاری، تاکنون ناچار به واردات ۵ میلیارد و ۴۷۸ میلیون لیتر بنزین و گازوئیل به ارزش بیش از ۴ میلیارد دلار شده است. روزی را فرض کنید که به پمپ بنزین مراجعه می‌کنید ولی تنها برای نیمی از خودروها بنزین وجود دارد؛ این آینده ناخوشایند چندان دور نیست و اگر دست روی دست بگذاریم، طبق برآوردها حداقل تا سال ۱۴۲۰ تقاضا برای بنزین ۲ برابر میزان فعلی تولید خواهد بود.
شواهد متعدد نشان می‌دهد سال جاری ایران تبدیل به واردکننده بنزین و گازوئیل شده است؛ بنا بر آمار وزارت نفت، سال ۱۴۰۲ ایران به میزان ۵ میلیارد و ۴۷۸ میلیون لیتر بنزین و گازوئیل وارد کرده که رقم آن بیش از ۴ میلیارد دلار بوده است.
واردات بنزین و گازوئیل ۲۲۵ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود؛ رقمی تقریبا معادل ۱۰ ماه یارانه نقدی پرداختی به ۸۵ میلیون ایرانی. بازگشت ایران به باشگاه واردکنندگان بنزین درحالی رخ داد که سال ۹۹ و تحت تاثیر بهره‌برداری از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، شیوع کرونا و اصلاح قیمت آبان ۹۸، ایران به میزان ۳ میلیارد دلار فقط از صادرات بنزین درآمدزایی کرده بود.
شیوه تامین منابع واردات بنزین و گازوئیل در سال جاری نشان می‌دهد این منابع از طریق تهاتر با فرآورده‌های نفتی مثل نفت کوره و میعانات گازی تامین می‌شود؛ موضوعی که پیش‌تر نیز مدیران وزارت نفت به آن اشاره کرده بودند./شانا
.svg)